Αυγουστίνος Καντιώτης

Επίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδας (1967-2010)

Ο Αυγουστίνος Καντιώτης (κατά κόσμον Ανδρέας Καντιώτης, Λεύκες Πάρου, 20 Απριλίου 1907 - Φλώρινα, 28 Αυγούστου 2010) ήταν επίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδος, που διετέλεσε Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας από το 1967 έως και το 2000.

Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Αυγουστίνος (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΑνδρέας Καντιώτης
Γέννηση20  Απριλίου 1907
Λεύκες Πάρου
Θάνατος28 Αυγούστου 2010 (103 ετών)
Φλώρινα
Αιτία θανάτουνεφρική ανεπάρκεια
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΘρησκείαΟρθόδοξη Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΘεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχριστιανός ιερέας
θεολόγος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμητροπολίτης

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις Λεύκες Πάρου στις 20 Απριλίου του 1907. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ανδρέας. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1929. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του ήλθε σε επαφή μέσω του πατέρα του με την εκκλησιαστική οργάνωση «Ζωή», στο οικοτροφείο της οποίας έμεινε για τέσσερα χρόνια.[1]

Χειροτονήθηκε διάκονος παίρνοντας το όνομα Αυγουστίνος το 1935[2] και πρεσβύτερος το 1942.

Υπηρέτησε ως πρωτοσύγκελος στη Μητρόπολη Αιτωλίας, ως στρατιωτικός ιερέας και ως ιεροκήρυκας στην Αθήνα. Εξέδωσε δεκάδα περιοδικών, ίδρυσε οικοτροφεία φοιτητών και μαθητών, ηγήθηκε της Ιεραποστολικής αδελφότητος Θεολόγων «Ο Σταυρός», εκφώνησε κηρύγματα και συνέγραψε πολλά βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ως συγγραφέας έγραψε άνω των 80 βιβλίων. Το 1943 -κατά τη διάρκεια της Κατοχής- διοργάνωσε συσσίτια στην Κοζάνη, που εξυπηρετούσαν καθημερινά περίπου 8000 άτομα, ενώ μετέπειτα ίδρυσε πληθώρα φιλανθρωπικών ιδρυμάτων.[3][4]

Από το 1942 ως το 1947 έδρασε στη Μακεδονία ως απεσταλμένος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, για να ανασχέσει την επιρροή των αριστερών δυνάμεων στην περιοχή και -σύμφωνα με τους Κοζανίτες (στην Κοζάνη διέμεινε το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της Κατοχής) και το βιβλίο τού Κοζανίτη Γ.Μύρου, "Η αντίσταση της αγάπης"- η παρουσία του ανύψωνε το φρόνημα του λαού, παρηγορούσε με τα κηρύγματά του και -παρά το γεγονός ότι πολλές φορές τον κατεδίωξαν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί- χωρίς φόβο ύψωνε λόγο πατριωτικό, ελεγκτικό και αντιστασιακό.

Χαρακτηριστικό είναι ένα παράδειγμα, που αναφέρεται στο βιβλίο σχετικά με τις πολιτικές του πεποιθήσεις: Γράφει, πως διωκόταν από τους κομμουνιστές ως φασίστας και από τους φασίστες/ναζιστές ως κομμουνιστής, γιατί μοίραζε φαγητό και στους μεν και στους δε. Όταν κάποια στιγμή συνελήφθη, η απολογία του ήταν η εξής: "εγώ είμαι βρύση, έρχεται πίνει και το πρόβατο, έρχεται πίνει και ο λύκος".[εκκρεμεί παραπομπή]

Κατά τον Εμφύλιο πόλεμο έδρασε ως στρατιωτικός ιερέας και ιεροκήρυκας στις εμπόλεμες περιοχές.

Τη δεκαετία του 1950 χρημάτισε ιεροκήρυκας στην Αθήνα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ίδρυσε τον «Σταυρό», που οργάνωνε διαμαρτυρίες εναντίον καλλιτεχνών, αλλά και εκκλησιαστικών αξιωματούχων. [5], που θεωρούσε ότι έθιγαν την Εκκλησία ή την πατρίδα. Επίσης, ο Καντιώτης ανέπτυξε δράση για να απαγορευτεί το καρναβάλι, τα καλλιστεία, οι γυμναστικές επιδείξεις και η ψήφος των γυναικών.[2] Ως αποτέλεσμα της κινητοποίησής του και των οπαδών του παραιτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1962 ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος Βαβανάτσος, που είχε εκλεγεί 12 μέρες νωρίτερα.[5]

Μητροπολίτης Φλωρίνης Επεξεργασία

Στις 25 Ιουνίου του 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας, μετά από απαίτηση, όπως ισχυρίζεται ο Χρήστος Γιανναράς, της δικτατορίας των συνταγματαρχών προς τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο[6]. Στη διάρκεια της δικτατορίας συγκρούστηκε πολλές φορές με το καθεστώς της 21ης Απριλίου.[7] και τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο για ενδοεκκλησιαστικά θέματα.[8] Με πρωτοβουλία του Καντιώτη κατεδαφίστηκε το 1971 ο μητροπολιτικός ναός του Αγ. Παντελεήμονα της Φλώρινας και θεμελιώθηκε νέος μητροπολιτικός ναός παρουσία του δικτάτορα Παπαδόπουλου. Το 1972 με τη χρήση ερπυστριοφόρων, που είχαν θέσει στη διάθεσή του οι κρατικές αρχές, κατεδαφίστηκε η εκκλησία του Αμύνταιου και άλλες εκκλησίες του νομού Φλώρινας. Ο Καντιώτης επικαλέστηκε κίνδυνο κατάρρευσης των κτηρίων, ενώ -σύμφωνα με τους κατοίκους και μετέπειτα εκδόσεις της Μητρόπολης- οι ναοί καταστράφηκαν, επειδή ήταν σλαβικού αρχιτεκτονικού ρυθμού.[2]

Κατά τη διάρκεια της ποιμαντορίας του έκτισε γηροκομεία, εκκλησίες, τον συνοικισμό των νεοφωτίστων, νεανικά κέντρα, οικοτροφεία, χριστιανικά βιβλιοπωλεία, κατασκήνωση και έστησε μεγάλους Σταυρούς σε υψηλά σημεία της πόλης της Φλώρινας, με τον μεγαλύτερο (33 μέτρα), φωταγωγούμενο, να βρίσκεται στον λόφο 1020. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με την Ιεραποστολή· απόδειξη είναι η σύσταση πολλών Ιεραποστολικών Αδελφοτήτων, όπως η γυναικεία Ορθόδοξος Ιεραποστολική Αδελφότητα "Η ΑΓΑΠΗ" και η ανδρική Αδελφότητα "Τρεις Ιεράρχες". Η δράση των Αδελφοτήτων είναι αφενός η φιλανθρωπία και αφετέρου η κατήχηση.[εκκρεμεί παραπομπή]

Μετά τη μεταπολίτευση ζητούσε την αποφυλάκιση των φυλακισμένων δικτατόρων, που θεωρούσε «πολιτικούς κρατούμενους».[8]

Ο Καντιώτης και η Ιεραποστολική Αδελφότητα «Ο Σταυρός» καθιέρωσαν ­το σύνθημα «ελευθέρα και ζώσα Εκκλησία», δηλαδή αδέσμευτη από τους πολιτικούς, που υιοθετήθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ στη διένεξη με την πολιτεία για τον νόμο Τρίτση περί της εκκλησιαστικής περιουσίας.[5]

Το 1990, σε ομιλία του, άφησε να εννοηθεί ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν μασόνος.[9]

 
Ο τάφος του πατρός Αυγουστίνου στην Ι.Μ. Αγίου Αυγουστίνου Φλώρινας.

Εγκαινίασε το 1985 τον Ναό Αγίων Μικρασιατών Νεομαρτύρων στην Πτολεμαΐδα, αφιερωμένο στους ιερείς, λαϊκούς, αρχιερείς και μοναχούς, οι οποίοι μαρτύρησαν κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης. Τον ναό θεμελίωσαν το 1981 γέροντες, επιζώντες της Μικρασιατικής Καταστροφής, μετά από πρόσκληση του Μητροπολίτη Αυγουστίνου.[10][11][12]

Στις 14 Ιανουαρίου του 2000 παραιτήθηκε λόγω γήρατος, καθώς ήταν ήδη 93 ετών. Διέμενε στη Φλώρινα εργαζόμενος πνευματικά. Στις 2 Αυγούστου 2010 υπέστη αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και νοσηλευόταν σε κρίσιμη, αλλά σταθερή κατάσταση στο Νοσοκομείο Φλωρίνης. Στις 27 Αυγούστου 2010 παρουσίασε νεφρική ανεπάρκεια και στις 5 το πρωί της 28 Αυγούστου κοιμήθηκε σε ηλικία 103 ετών.[13]

Διαμάχη δημιουργήθηκε για τον τόπο ταφής του ανάμεσα στη Μητρόπολη Φλωρίνης και στην αδελφότητα «Ο Σταυρός», που είχε ιδρύσει ο ίδιος καθώς η αδελφότητα επιθυμούσε να ταφεί στις εγκαταστάσεις της. Τελικώς, υπερίσχυσε η θέση της μητρόπολης κι έτσι ετάφη στην Ιερά Μονή Αγίου Αυγουστίνου στην πόλη της Φλώρινας.[14]

Τον Ιούλιο του 2010 τα ΕΛΤΑ Φλώρινας είχαν κυκλοφορήσει δέκα συλλεκτικά γραμματόσημα με τον Καντιώτη.[15]

Αντιδράσεις Επεξεργασία

Κατά καιρούς ως Μητροπολίτης, ο Καντιώτης πολέμησε το καρναβάλι ως θεσμό και τάχτηκε κατά εκπροσώπων του πολιτισμού. Χαρακτηριστικά, το 1991 αφόρισε το σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο με αφορμή την ταινία του Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού αλλά και όσους συμμετείχαν σε αυτήν,[16] το γύρισμα της οποίας προσπάθησε να σταματήσει.[17]

Για τον αφορισμό του Καρναβαλιού έπεσε στην δυσμένεια του Παττίλη, Β' αντιπροέδρου της Χούντας και βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Εκοιμήθη ο πρώην Μητροπολίτης Φλωρίνης, Αυγουστίνος Καντιώτης, in.gr, 28 Αυγούστου 2010
  2. 2,0 2,1 2,2 Ο Ιός (16-1-2000). «Ο Ιερός Εξεταστής του Έθνους - γ». Ελευθεροτυπία. http://www.iospress.gr/ios2000/ios20000116c.htm. Ανακτήθηκε στις 02-04-2014. 
  3. Former Metropolitan of Florina short biography Αρχειοθετήθηκε 2010-08-07 στο Wayback Machine., apostlepaulbookstore.org.au
  4. Ο Θεσσαλονικιός πεζογράφος Γιώργος Ιωάννου θυμάται: «Έδρα του Αυγουστίνου ήταν τότε η Κοζάνη, όπου μαθαίναμε πως είχε οργανώσει συσσίτια και έσωζε κόσμο». Στο Γιώργος Ιωάννου, «Ο Χριστός αρχηγός μας...», Η πρωτεύουσα των προσφύγων-Πεζογραφήματα, εκδ.Κέδρος, Αθήνα, 1984, σελ.139
  5. 5,0 5,1 5,2 Μαρία Αντωνιάδου (14-05-2000). «Ο εμφύλιος πόλεμος στην Εκκλησία». Το Βήμα. http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=122216. Ανακτήθηκε στις 02-04-2014. 
  6. Χρήστου Γιανναρά, Ορθοδοξία και Δύση στη νεώτερη Ελλάδα, εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1992,σελ.387
  7. Καντιώτης: Με τη συμπλήρωση δύο ετών από την εκδημία του[νεκρός σύνδεσμος], του Βασιλείου Ν. Θεοτοκάτου]
  8. 8,0 8,1 Ο Ιός (16-1-2000). «Ο Ιερός Εξεταστής του Έθνους - α». Ελευθεροτυπία. http://www.iospress.gr/ios2000/ios20000116a.htm. Ανακτήθηκε στις 02-04-2014. 
  9. Αυγουστίνος Καντιώτης ο «Χομεϊνί της Μακεδονίας», ΤΑ ΝΕΑ, 30 Αυγούστου 2010
  10. Ιερός Ναός Αγίων Νεομαρτύρων της Μικρασιατικής Καταστροφής, Δήμος Εορδαίας
  11. Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας: Ο Ναός των Αγίων Νεομαρτύρων στην Πτολεμαΐδα, 16/07/2015, e-ptolemeos
  12. Ναοί του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των Μικρασιατών Μαρτύρων
  13. «Εκοιμήθη ο Αυγουστίνος Καντιώτης» Αρχειοθετήθηκε 2011-07-21 στο Wayback Machine., Zougla.gr
  14. Εκοιμήθη ο πρώην Μητροπολίτης Φλωρίνης, Αυγουστίνος Καντιώτης, in.gr, 28 Αυγούστου 2010
  15. Μαρία Ριτζαλέου (03-07-2010). «104 ετών, με πλήρη διαύγεια έγινε τώρα και γραμματόσημο». Έθνος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-02-01. https://web.archive.org/web/20160201003934/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=18690948. Ανακτήθηκε στις 02-04-2014. 
  16. in.gr Αρχειοθετήθηκε 2008-08-03 στο Wayback Machine., Ιστορία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
  17. Βένα Γεωργακοπούλου. «Ο μητροπολίτης που αφόρισε Αγγελόπουλο - Μαστρογιάνι». Ελευθεροτυπία. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=197613. Ανακτήθηκε στις 02-04-2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία